Gdzie jest Planeta X, czyli Marduk

Czym właściwie jest Planeta X?

Termin „Planeta X” jest używany przez astronomów i badaczy kosmosu w odniesieniu do hipotetycznej planety znajdującej się daleko poza orbitą Neptuna, która teoretycznie mogłaby tłumaczyć obserwowane anomalie w ruchu niektórych ciał niebieskich w zewnętrznych rejonach Układu Słonecznego. Sama nazwa „X” nie odnosi się do liczby dziesięć, ale pochodzi od angielskiego słowa „unknown”, czyli „nieznana”.

Zainteresowanie naukowców tą tajemniczą planetą sięga XIX wieku. Pierwsze przypuszczenia pojawiły się podczas analiz orbit planet takich jak Uran i Neptun, gdy odkryto pewne niezgodności w przewidywaniach ich ruchu orbitalnego. Miało to sugerować obecność nieznanego ciała niebieskiego oddziałującego grawitacyjnie na znane planety.

Charakterystyka hipotetycznej Planety X według współczesnych teorii naukowych

Wielkość i położenie w Układzie Słonecznym

Najbardziej aktualne teorie naukowe sugerują, że Planeta X, jeśli istnieje, jest obiektem wielokrotnie większym od Ziemi, o masie od pięciu do dziesięciu razy większej niż masa naszej planety. Według badań prowadzonych przez astronomów z California Institute of Technology (Caltech) pod kierunkiem Mike’a Browna i Konstantina Batygina, planeta ta miałaby znajdować się na obrzeżach Układu Słonecznego, na odległości od około 400 do nawet 1200 jednostek astronomicznych (jedna jednostka astronomiczna to odległość Ziemi od Słońca, czyli około 150 milionów kilometrów).

Ze względu na tak ogromną odległość, hipotetyczna planeta okrążałaby Słońce w czasie od około 10 000 do nawet 20 000 lat ziemskich.

Czy można ją zaobserwować?

Bezpośrednia obserwacja Planety X jest obecnie niezwykle trudna z powodu ogromnych odległości i słabego odbicia światła słonecznego. Astronomowie poszukują jej za pomocą zaawansowanych teleskopów – zarówno naziemnych, takich jak Subaru Telescope na Hawajach, jak i kosmicznych. Planeta ta byłaby tak słabo oświetlona przez Słońce, że jej obserwacja wymaga niezwykle czułego sprzętu oraz precyzyjnego określenia miejsca, w którym może się znajdować.

Planeta X a planeta Marduk – nauka kontra mitologia

Planeta X jest czasem utożsamiana, szczególnie w kulturze popularnej, z planetą Marduk, znaną z teorii pseudonaukowych i mitów opisywanych przez Zecharię Sitchina w książkach takich jak „Dwunasta planeta”. Sitchin opierał się na własnych interpretacjach starożytnych tekstów sumeryjskich, twierdząc, że planeta Marduk (lub Nibiru) krąży po bardzo wydłużonej orbicie, zbliżając się do Ziemi co około 3600 lat i mając wpływ na dzieje naszej cywilizacji.

Większość naukowców odrzuca te interpretacje jako nieuzasadnione, a samą koncepcję planety Marduk uważa za pseudonaukową. Oficjalna astronomia podkreśla, że nie istnieją jakiekolwiek naukowe dowody potwierdzające istnienie takiej planety, zwłaszcza w proponowanej przez Sitchina formie.

Dowody na istnienie Planety X – dlaczego naukowcy podejrzewają jej istnienie?

Hipoteza o istnieniu planety X narodziła się głównie na podstawie badań orbit tzw. obiektów transneptunowych (TNO), znajdujących się w Pasie Kuipera – szerokim obszarze lodowych obiektów za orbitą Neptuna. Astronomowie zauważyli, że orbity tych ciał są ułożone nietypowo, wskazując na możliwe oddziaływanie grawitacyjne ze strony dużego, nieznanego obiektu.

W szczególności astronomowie zauważyli dziwną koncentrację orbit w jednym obszarze przestrzeni. Prawdopodobieństwo, że takie ustawienie orbit jest przypadkowe, oceniane jest na bardzo niskie, co silnie sugeruje obecność innego, masywnego ciała niebieskiego – właśnie hipotetycznej Planety X.

Czy planeta może istnieć tak daleko od Słońca?

Z punktu widzenia współczesnej astronomii nic nie stoi na przeszkodzie, by planeta o masie kilkukrotnie większej niż Ziemia istniała w tak ogromnej odległości od Słońca. Już teraz znamy obiekty transneptunowe, takie jak Sedna, której orbita wynosi aż około 900 jednostek astronomicznych w swoim najdalszym punkcie.

Jednak powstanie tak dużej planety w odległych obszarach Układu Słonecznego jest problematyczne według obecnych modeli formowania planet. Niektórzy astronomowie sugerują, że jeśli Planeta X istnieje, mogła pierwotnie powstać bliżej Słońca, a następnie zostać wyrzucona na dalszą orbitę na skutek oddziaływań grawitacyjnych z innymi dużymi planetami, np. Jowiszem lub Saturnem.

Aktualne status badań

Wciąż trwają intensywne poszukiwania Planety X. Najnowsze modele komputerowe, opracowane przez zespoły Batygina i Browna, dają precyzyjne wskazówki, gdzie należy szukać. Jednak póki co, żadna bezpośrednia obserwacja tej hipotetycznej planety się nie udała.

Część społeczności astronomicznej pozostaje sceptyczna, uważając, że za anomalie w orbitach obiektów transneptunowych mogą odpowiadać inne zjawiska, takie jak oddziaływania z dużymi rojami lodowych obiektów lub nieznane jeszcze aspekty dynamiki orbitalnej.

Podsumowanie – czy Planeta X naprawdę istnieje?

Obecnie Planeta X pozostaje jedną z największych zagadek współczesnej astronomii. Choć dowody pośrednie – szczególnie analiza orbit obiektów transneptunowych – sugerują, że może istnieć duża planeta na obrzeżach naszego systemu słonecznego, brak bezpośrednich obserwacji oznacza, że wciąż pozostaje ona w sferze teorii.

Z kolei interpretacja Planety X jako mitycznej planety Marduk, związanej z dawnymi cywilizacjami, pozostaje teorią pseudonaukową, nieznajdującą potwierdzenia we współczesnej astronomii.

Dopóki astronomowie nie zaobserwują tej planety bezpośrednio, temat Planety X pozostanie jednym z najbardziej intrygujących zagadnień współczesnej astronomii, wciąż otwartym i fascynującym pytaniem o nieznane obszary naszego Układu Słonecznego.